Door: Ellen Visschedijk-ten Veldhuis
Voorzitter,
Algemeen
De Programmabegroting 2015 is de eerste begroting die in deze raadsperiode door het nieuwe College wordt aangeboden. Een sluitende begroting, ook in meerjarig perspectief. Dag mag gerust weer een hele prestatie worden genoemd gezien de zware jaren die achter ons liggen en de taken die door de overheid in met name het sociale domein (de 3 decentralisaties; we hebben ze zojuist en in de afgelopen periode uitvoerig behandeld) op het bordje van de gemeente worden geschoven.
De CDA-fractie is ook tevreden over het nieuwe jasje waarin deze Programmabegroting is gestoken. Het is nog wel een wat eenvoudige jas, maar een prima basisstuk om verder op te tuigen. We hebben zo een prima vertrekpunt om de planning- en control cyclus verder door te ontwikkelen.
Een solide financieel beleid
Zoals gezegd en bekend, in de verre omtrek, heeft Losser de afgelopen jaren in financieel zwaar weer gezeten. Als gevolg van de economische recessie, dalende inkomsten van het Rijk en de aanscherping van de boekhoudkundige regels (NIEGG afwaarderen/ Voorziening Topcraft) moesten we strak aan de wind zeilen om overeind te blijven. Dankzij een zuinig, sober en doelmatig financieel beleid, zien we in deze programmabegroting eindelijk een voorzichtig herstel en hoeft het College eens niet voor te stellen om de lasten van onze inwoners te verhogen. De inwoners krijgen zelfs nog een klein bedrag terug uit de reserve Reiniging (Afvalstoffenheffing). Het CDA wil in dat kader overigens grote prijsschommelingen in de toekomst voor onze inwoners voorkomen en daarom stellen we voor om vanaf 2016 jaarlijks, daar waar het van toepassing is, standaard de inflatiecorrectie toe te passen. We hebben daarvoor een motie opgesteld die raadsbreed zal worden ingediend.
Maar…., voorzitter,
Hoewel er een sluitende begroting kan worden gepresenteerd en ons weerstandsvermogen weer stijgt zijn er ook nu weer een aantal onzekere factoren waarvan er twee uitspringen wat de CDA-fractie betreft:
- De financiële risico’s van de decentralisaties; allemaal open-eind regelingen waarvan nog niet duidelijk is wat de gevolgen zullen zijn voor de gemeentekas. Voorzitter, we zullen er alles aan moeten doen om binnen de toegekende budgetten te blijven en de kosten niet uit de hand te laten lopen. Bijplussen uit de algemene reserve is in Losser onmogelijk. Los nog van het feit of we dat willen; er is simpelweg helemaal geen geld voor.
- De herijking van onze woningvoorraad. Vanwege de ingezakte vraag en de toekomstverwachtingen wordt momenteel het woningbouwprogramma van Losser onder de loep genomen. Naar verwachting nu, zal de woningvoorraad met 1/3 deel worden teruggebracht. We hebben het dan over zo’n 300 woningen! Zoals het er nu uitziet zal dat weer een behoorlijke aanslag op de gemeentekas tot gevolg hebben.
In aanloop naar de behandeling van deze nota, wil het CDA het College nu alvast meegeven dat wij van mening zijn dat er naast de aanpassing van de voorraad ook een herschikking binnen de gemeente Losser moet komen. Als het aan het CDA ligt wordt er nog liever gisteren dan vandaag gebouwd in Beuningen! Woningbouw is in dit kerkdorp absoluut noodzakelijk om de leefbaarheid te behouden! Het kan niet zo zijn dat elders in de gemeente grond wordt aangeboden aan projectontwikkelaars terwijl er voor geïnteresseerde particulieren/inwoners in Beuningen, en die zijn er, geen kavels beschikbaar komen met alle gevolgen van dien voor de sociale infrastructuur van dit mooie dorp met haar actieve dorpsraad (dat mag ook wel eens een keer gezegd worden!). Verder zijn wij benieuwd wat de gevolgen zullen zijn voor particuliere initiatieven in onze gemeente (plan Oosterbroek bijv.).
Verkoop grond & gemeentelijk vastgoed
We kunnen wat de kavelverkoop verder betreft constateren dat de nieuwe grondprijsmethodiek die is meegenomen in de Nota Grondbeleid, die begin dit jaar is vastgesteld, nog niet echt vruchten heeft afgeworpen. Dit terwijl deze nieuwe grondprijsberekeningen toch tot behoorlijke prijsdaling heeft geleid. Zo hoorden wij onlangs dat een kavel in De Lutte- Zuid (ruim 700 m2) t.o.v. 2 jaar geleden maar liefst meer dan € 60.000, in prijs is gezakt!
Voorzitter, mijn fractie wil graag weten wat de financiële gevolgen van deze hertaxatie voor alle kavels samen in de gemeente Losser zijn op dit moment. Zijn er meer kavels in prijs zo fors naar beneden bijgesteld?
Verder verbaast het ons, en dat hebben we al vaker aangegeven, dat er niet meer bekendheid aan deze prijsdaling is gegeven door de gemeente. We hebben in het recente verleden ook gevraagd om informatieborden maar ook die komen we nog nauwelijks tegen bij de bouwterreinen. Er wordt wat de CDA-fractie betreft, nog steeds te weinig aan marketing gedaan. Wij willen dan ook graag een actiever beleid op dit gebied, zeker in perspectief op de afboeking van de woningvoorraad die er zit aan te komen. Wij zijn bovendien van mening dat die marketing van onze kavels, maar ook van gemeentelijk Vastgoed waar we mee doen (alleen verhuren), ondergebracht moet worden bij commerciële partijen. Mensen die de markt en de prijzen kennen. Onze ambtelijke organisatie is daar, met alle respect, onvoldoende voor uitgerust en bovendien horen wij de laatste jaren niet anders dan dat de organisatie op haar tenen moet lopen. Kortom, uitbesteden!
We hebben daartoe een motie opgesteld die raadsbreed wordt gesteund en ingediend.
Waar willen we naar toe met onze gemeente
Voorzitter, de gemeente Losser wil een zelfstandige gemeente blijven. Vanwege o.a. de beperkte financiële middelen is samenwerking noodzakelijk. Losser werkt al op diverse terreinen samen hetgeen inmiddels geleid heeft tot een jaarlijkse besparing van meer dan € 600.00,- die we hard nodig hebben. Daarnaast verhogen de diverse samenwerkingsverbanden de kwaliteit van onze dienstverlening en bieden ze vele voordelen voor de ambtelijke organisatie. Daar waar zich nieuwe samenwerkingsmogelijkheden aandienen, zeker in Noord Oost Twents verband, moeten we die met beide handen aangrijpen. Hoe en met wie we samenwerken, de invulling van onze woon-en leefomgeving en het voorzieningenniveau willen we echter zelf bepalen. De onlangs gepresenteerde tussentijdse evaluatie van de samenwerking met Enschede zag er, zoals de CDA-fractie ook had verwacht, goed uit. Een volgende stap zou de toetreding tot de IBO kunnen zijn.
Echter, ook het CDA wil graag eerst inzicht in de voor- en nadelen van deze intergemeentelijke organisatie voordat we definitief ‘ja’ zeggen. Dat is voor ons dan ook de reden om de beide moties m.b.t. de IBO mede in te dienen.
Niet alleen zelfstandigheid maar zeer zeker ook de leefbaarheid van onze 5 dorpen heeft een hoge prioriteit. Een goed voorzieningenniveau, bereikbare zorg en een gevarieerd aanbod aan sport en cultuur in onze dorpen zijn daarvoor absoluut nodig. In Losser en Overdinkel zullen de voorzieningen, net als de afgelopen jaren in De Lutte, worden uitgebreid met een nieuwe brede school en een Kulturhus.
In Overdinkel zijn de voorbereidende werkzaamheden gestart en het CDA hoopt dat er ook voor Losser binnenkort duidelijkheid is. Het CDA ziet het gemeentehuis nog steeds als de meest ideale plek. Indien financieel haalbaar, willen we ons het komende jaar ook inzetten voor de bouw van een multifunctionele hal ter vervanging van de Fakkel. Het CDA heeft maart jl. hiertoe een motie ingediend met de opdracht een brede werkgroep in het leven te roepen (met diverse betrokken partijen o.a. Carnaval en Twents Carmel College) die de mogelijkheden gaat onderzoeken. We hebben onlangs van de portefeuillehouder vernomen dat het College de eerste oriënterende gesprekken heeft gevoerd. Maar ook hier geldt dat samenwerking absolute voorwaarde is! Deze wens is anders niet te realiseren!
Samen kunnen we meer en daarom is met elkaar in gesprek gaan een must! Dat geldt voor de Fakkel maar ook op diverse andere terreinen binnen onze gemeente. We zijn immers “Samen verantwoordelijk” voor het wel en wee in onze dorpen. De gemeente zal de komende jaren nog meer moeten samenwerken met de inwoners, dorpsraden, de vele verenigingen maar zeer zeker ook de ondernemers. Als het aan het CDA ligt worden in de toekomst nog meer taken bij de burgers (dorpsraden/verenigingen) gelegd. De gemeente stimuleert en ondersteunt daarbij. Dat vraagt om een op service gerichte, flexibele en slagvaardige gemeente. Belemmerende regels worden zoveel mogelijk beperkt voor en werk dat door het bedrijfsleven of andere partijen kan worden uitgevoerd, wordt daar zoveel mogelijk ondergebracht.
Het CDA is in dit kader ook benieuwd naar de uitkomsten van het experiment dat momenteel in Vasse loopt (dorpsmanagement).
Subsidies
Voorzitter, leefbaarheid en een goed voorzieningenniveau kosten geld. Geld, dat we nauwelijks hebben. De portefeuillehouder vergeleek Losser onlangs met een gezin in de bijstand; als we goed opletten kunnen net rondkomen, maar er moeten geen gekke dingen gebeuren. Om uit deze impasse te komen zal toch eerst de algemene reserve moeten worden opgekrikt.
Zoals eerder aangegeven, zouden we daartoe in elk geval overbodig vastgoed moeten afstoten. Verder zullen we bij nieuwe investeringen nog meer moeten kijken naar de subsidiemogelijkheden. De CDA-fractie is van mening dat op sommige plekken (o.a. Euregio/Leader) toch nog meer binnen te halen is. Ik verwees zojuist naar Vasse. Dit project, en nog enkele andere door de provincie gesubsidieerde projecten in Noord Oost Twente, werden onlangs met een bezoek van de CDK, Ank Bijleveld, vereerd. Helaas hebben we moeten constateren dat Losser er niet bij zat. Wij vragen ons af hoe dat kan en stellen o.a. daarom voor subsidie-bureaus die op basis van ‘no cure no pay’ werken, in te schakelen. Let wel; kostenneutraal! We hebben daarvoor een motie opgesteld.
Voor het verkrijgen van subsidies is soms cofinanciering nodig. We hebben geconstateerd dat deze pot in Losser maar magertjes is gevuld. Wij vragen het college om, als er voor bepaalde projecten subsidiemogelijkheden zijn met cofinanciering, en de pot is ontoereikend, dit met de Raad te delen. Misschien dat er dan toch nog eens zorgvuldig naar andere budgetten gekeken kan worden.
We hebben in de gecombineerde commissievergadering geopperd om de € 100.000,- die nog in de reserve voor het uitwerken van de kaders (2012) voor ‘Noaberschap’ ongebruikt zit, voor 2015 toe te voegen. Maar naar bleek, wordt dit bedrag nu aangewend voor participatie. Merkwaardig vindt het CDA. Er zijn wel wat raakvlakken maar het was toch wel zo netjes geweest als dit eerst met de Raad was gedeeld.
Voorzitter,
Ik ga afronden. Er ligt een sluitende begroting 2015. Een begroting waarin wij blijven investeren in de leefbaarheid van de kernen en waarin we ook blijven investeren in participatie en cohesie tussen gemeente, maatschappelijke groeperingen en bedrijfsleven. Een begroting waarin ook de komende jaren wordt gespaard om de algemene risicoreserve weer op peil te brengen. Al met al staan we ook het komend jaar weer voor grote uitdagingen!
Ondanks de onzekerheden heeft het CDA vertrouwen in de toekomst van de gemeente Losser als we er met zijn allen maar samen voor willen gaan.