Door: Ellen Visschedijk-ten Veldhuis
Voorzitter,
De CDA-fractie heeft de Programmabegroting 2017 met enthousiasme ontvangen; Een sluitende begroting, ook in meerjarig perspectief, waar ook belangrijke investeringen in zijn meegenomen. Het weerstandsvermogen is inmiddels behoorlijk op peil en zal naar verwachting komend jaar verder groeien. Wat de ambities uit het coalitieakkoord betreft, ligt het college op koers. Als het aan het CDA ligt wordt er voor 2017 nog een extra ambitie toegevoegd; Duurzaamheid. Maar daarover verderop in mijn betoog meer.
Voorzitter, alles wijst erop dat we een financieel moeilijke periode nu definitief achter ons kunnen laten. Het in de vorige periode noodzakelijke ingezette financiële beleid werpt zijn vruchten af! Dat is een felicitatie waard; aan ons allen hier vanmiddag aanwezig, maar vooral aan onze inwoners. Want daar zitten we hier uiteindelijk voor.
Leefbaarheid
Als we het hebben over die toekomst staat de Leefbaarheid van onze 5 dorpen bij het CDA voorop. De begroting is op langere termijn op orde en daarom kunnen we weer investeren in grote, noodzakelijke projecten. Ik denk aan de herinrichting van de dorpscentra van De Lutte en een gedeelte van Losser. Aan de verbouw van het TCC, waarmee er ook een nieuw onderdak komt voor het o zo belangrijke muziekonderwijs. Aan de voltooiing van het plein rondom het Trefhuus in Overdinkel maar ook aan de voorbereidingsplannen voor de bouw van een nieuwe sporthal ter vervanging van de Fakkel. Een hal, die, als het aan het CDA ligt, multifunctioneel wordt. We willen daarbij opmerken dat we hopen dat de diverse partijen nog eens goed kijken naar de locatie van de hal. Wat zou het mooi en praktisch zijn als de hal kon landen in de omgeving van Brilmansdennen! En, last but not least, de verbouw van dit huis tot Kulturhus. We zijn blij dat er door de participanten zo goed wordt samengewerkt. Echter, we houden een vinger aan de pols als het gaat om de kosten en gaan ervan uit dat, nu de klankbordgroep is opgeheven, we in het hele proces worden meegenomen én de voortgang erin gehouden wordt.
Voorzitter we hadden gehoopt dat er onderhand ook een bestemming voor de Aloysiuslocatie zou zijn gevonden. Dat is nog steeds niet het geval. We weten dat beëindiging van de onderhandelingen financiële consequenties zal hebben. Toch lijkt het ons verstandig om naar een afronding te gaan en nieuwe mogelijkheden te onderzoeken. Dat is ook de reden dat we de zojuist door mevrouw ter Haar aangekondigde (raadsbrede)motie mee indienen.
Als we het hebben over leefbaarheid denken we niet alleen aan de dorpskernen maar ook aan ons mooie buitengebied dat met haar prachtige natuurgebieden nog steeds een groeiend aantal toeristen trekt. De agrarische ondernemers in dit buitengebied hebben het moeilijk. De provincie Overijssel wil de landbouwsector met haar Agro & Food beleid een positieve impuls geven door goede, innovatieve plannen te ondersteunen.
Voorzitter, bij de provincie ligt ook nog steeds een fors bedrag op de plank voor gebiedsgericht beleid in Noordoost Twente. Hoe lang kunnen we nog beroep doen op dit geld en worden er inmiddels al weer gesprekken gevoerd met onze noabers/buurgemeenten over de besteding van dit geld? Graag een reactie van de portefeuillehouder.
De beschikbaarheid van glasvezel is van groot belang voor zowel bewoners als ondernemers in het buitengebied. We weten dat er al enige tijd aan gewerkt wordt, maar er gaat nog steeds geen kabel de grond in. De CDA-fractie wil daarom graag van de portefeuillehouder weten wanneer de kabels nu eindelijk eens getrokken kunnen worden. Het proces duurt nu wel heel lang.
Omgevingswet
Als we het hebben over de leefomgeving en ruimtelijke ordening komen we natuurlijk ook te spreken over de nieuwe Omgevingswet. We hebben inmiddels een fors budget vrijgemaakt voor de voorbereiding van deze wet. De CDA-fractie wil graag op de hoogte gehouden worden van de besteding van dit budget. Kan de portefeuillehouder dat toezeggen?
Wonen in de gemeente Losser
In onze gemeente is het prima wonen. We willen dat graag zo houden en daarom moeten inwoners van alle leeftijden in onze gemeente over een woning kunnen beschikken; huur dan wel koop. Op dit moment is de portefeuillehouder in gesprek met Domijn over de Prestatie-afspraken. Vorige maand hebben we de Woonvisie vastgesteld waarvan de behandeling werd overschaduwd door de cijfers van de Primosprognose 2016. Dit, terwijl we net waren bijgekomen van de eerste bijstelling en bij de behandeling van de jaarrekening 2015 al een voorziening hadden getroffen.
Het herstel van de Nederlandse economie blijft doorzetten wat blijkt uit toenemende werkgelegenheid, groeiend consumentenvertrouwen en een stijgende consumptie. Deze trend is ook terug te zien op de woningmarkt. De vraag en het aantal transacties groeit, maar ook de woningprijzen. Ook In Losser. Op dit moment is er in Losser volgens onze informatie nog één kavel te koop! En na het plaatsen van verkoopborden, waar het CDA met een motie over het vermarkten van o.a. kavels en vastgoed op heeft aangedrongen, loopt de verkoop ook in De Lutte goed.
In Beuningen lijkt het erop dat er nu toch eindelijk gebouwd kan gaan worden; absoluut noodzakelijk voor de sociale infrastructuur en leefbaarheid van dit dorp. Voorzitter, de CDA-fractie wil graag van de portefeuillehouder horen wat de stand van zaken is.
Het aantal huishoudens zal de komende jaren blijven stijgen. Vanwege de groeiende werkgelegenheid en de extra inspanningen die momenteel worden gepleegd in Twente, is het neerwaarts bijstellen van ons woningbouwcontingent voor ons dan ook onacceptabel. Er wordt volop geïnvesteerd in onze voorzieningen. Toch niet alleen, met alle respect, voor onze senioren? Als we niet verder mogen groeien is dat toch je reinste kapitaalvernietiging?
Voorzitter, wij zijn van mening dat het college de strijd met de provincie aan moet gaan en er alles aan moet doen om verlaging van het woningbouwcontingent te voorkomen. Het zou een ramp zijn voor onze gemeente. We hebben daarom een motie opgesteld die namens de coalitiepartijen en de SDGL/PvdA (raadsbreed) fractie zal worden ingediend.
Zorg/Armoedebeleid
Voorzitter, ondanks de aantrekkende economie zijn er nog altijd te veel mensen die in armoede leven; ook in onze gemeente. We hebben onlangs de nieuwe nota Armoedebeleid vastgesteld. Preventie is heel belangrijk en de aandacht dient in de eerste plaats uit te gaan naar kinderen die in armoede opgroeien met alle gevolgen van dien. Met de nieuwe nota en de nieuwe functionaris hopen we dat er snel stappen gezet kunnen worden.
Omdat schaamte vaak een rol speelt is het niet altijd eenvoudig om de mensen te bereiken. Het CDA pleit dan ook voor een website zoals die in Oldenzaal sinds enige tijd bestaat onder de naam “Meedoen in Oldenzaal”. Een platform voor alle organisaties die hulp bieden aan Oldenzalers die ondersteuning nodig hebben en waar zowel jongeren als volwassenen geheel vertrouwelijk terecht kunnen. (Afbeelding). Kan de portefeuillehouder aangeven of het misschien mogelijk is een dergelijke site voor Losser te koppelen aan de nieuwe website vd gemeente die volgend jaar in gebruik genomen wordt?
Naast inwoners die in armoede leven hebben we m.n. door de vergrijzing ook te maken met een toenemende groep Lossernaren die zorg nodig heeft. De 3 decentralisaties zijn ook in Losser goed geland. We zullen echter alert moeten blijven omdat de rijksbudgetten de komende jaren verder zullen worden afgebouwd. De eerste tekorten op de soc. werkvoorziening zijn er al. De overschotten die we dit jaar hadden zullen naar verwachting dan ook snel verleden tijd zijn. Voorzitter, het CDA is van mening dat geld dat ontvangen is voor zorg ook aan zorg besteed moet worden en dat uitvoeringskosten zo beperkt mogelijk gehouden moeten worden. Zorg moet voor iedereen beschikbaar blijven; geen strak dichtgetimmerd beleid maar maatwerk. Voorkomen moet worden dat mensen tussen wal en schip raken.
Door de decentralisatie van zorgtaken naar gemeenten is ook de eigen bijdrageregeling voor zorg en ondersteuning per 1 januari 2015 aangepast. Uit onderzoek is gebleken dat een kwart van de Nederlanders afziet van zorg en ondersteuning door de hoge eigen bijdragen die zij voor WMO-voorzieningen moeten betalen. Met name de middeninkomens merken dit in hun portemonnee. Het feit dat een groep inwoners afziet van zorg, is dat wellicht één van de oorzaken van het WMO-overschot? Voorzitter, voldoende vragen en voor ons reden om de motie “Hoogte eigen bijdrage WMO” namens de coalitie in te dienen.
Duurzaamheid/Rentmeesterschap
Op een aantal terreinen wordt op dit moment in onze gemeente gewerkt aan duurzaamheid. Zo beschikken we sinds enige tijd over een energieloket waar burgers terecht kunnen met vragen over woningisolatie en zonnepanelen, én werken we in regionaal verband aan de ambitie om in 2030 tot een afval loos Twente te komen. Ongetwijfeld zijn er nog wel een aantal voorbeelden te noemen. Stuk voor stuk mooie initiatieven maar met name geënt op energieverbruik en afvalvermindering. Maar er is nog zo veel meer mogelijk om te werken aan een duurzaam Losser. En we weten dat dit hard nodig is. Naast het feit dat we van onze welvaart willen genieten en geld willen verdienen is het ook onze taak om goed voor de mensen en het milieu te zorgen. Immers als we dit verzaken is de toekomst van de mensheid in het geding. En we verzaken nogal! Voor onze gemiddelde levensstijl in Europa is maar liefst 3,5 aardbol nodig, vertelde astronaut André Kuipers afgelopen zaterdag tijdens zijn college in Hengelo. Onze aarde heeft geen tijd om zich te herstellen van onze roofbouw. En al is het maar een druppel op de gloeiende plaat, ook Losser heeft de plicht een bijdrage te leveren aan goed rentmeesterschap en milieubeheer. En omdat we hierover geen afspraken hebben gemaakt in het coalitieakkoord zullen we hiervoor een motie indienen die het college oproept om samen met onze inwoners, organisaties en ondernemers, het duurzaamheidsbeleid verder te ontwikkelen.
Vrijwilligers/Burgerparticipatie
De inzet van vrijwilligers is absoluut nodig voor het behoud van de leefbaarheid in onze gemeente. Sportverenigingen, culturele en maatschappelijke organisaties maar ook onze scholen en plaatselijke initiatieven zouden vaak niet mogelijk zijn zonder deze vrijwilligers. Een prettige bijkomstigheid is dat het de gemeenschapszin en het noaberschap bevordert. Dat draagt bij aan een prettig leefklimaat. De gemeente faciliteert en stimuleert. Vorig jaar hebben we een motie ingediend met de opdracht een Vrijwilligersprijs in het leven te roepen als blijk van waardering. Inmiddels is bekend dat met de komst van het Kulturhus de nieuwjaarsreceptie anders van opzet zal worden en dat de prijs tijdens die gelegenheid kan worden uitgereikt. Wij wachten af.
Het is wel belangrijk in de huidige drukke tijd en de komende vergrijzing dat verenigingen en organisaties elkaar opzoeken, krachten bundelen en gebruik maken van elkaars kennis.
Wij vinden dat vrijwillige inzet van onderop moet komen en nooit gezien mag worden als verlengstuk van de overheid. Daarnaast kan het niet zo zijn dat onnodige regels vrijwilligers afremmen. Het is de rol van de gemeente om onze vrijwilligers te ondersteunen en vooral niet in de weg te zitten. In de begroting staat aangegeven dat het aspect van o.a. overbodige bureaucratie wordt meegenomen in het traject “Expeditie Losser, flexibel en verbonden”.; Terug naar de bedoeling is het credo. Graag horen wij van de portefeuillehouder wat de stand van zaken is op dit moment t.a.v. deze expeditie.
Nieuwe ideeën en plannen vanuit de gemeenschap moeten worden gestimuleerd en ondersteund. We juichen het toe als mensen zelf verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor de samenleving. Dat sluit namelijk nauw aan bij ons idee over de verantwoordelijke samenleving. Dat houdt o.a. in dat de gemeente zich niet moet bemoeien met zaken en taken die mensen heel goed zelf onderling kunnen regelen. Wij zijn dan ook groot voorstander van het overhevelen van budgetten naar de dorpen. We zullen daar bij voortzetting van het project “Kies je kans” op terugkomen.
Voorzitter, ik ga naar een afronding. Er ligt een degelijke, sluitende begroting 2017. Een begroting waarbij we doorgaan met het investeren in de leefbaarheid van onze dorpen, maar ook in participatie en de samenwerking tussen de gemeente, inwoners, verenigingen/organisaties en het bedrijfsleven. Ook een begroting waarbij gespaard wordt om de Algemene Risicoreserve verder op peil te brengen. Laten we dat ook zeker niet vergeten! Het gaat goed met Losser maar onze reserves mogen wat het CDA betreft nog wel wat doorgroeien. Het versterkt onze positie en daarmee onze onafhankelijkheid!
Tot zo ver mijn eerste termijn.